Bizans’ın en değerli savunmalarından olan bu kale 9 asırdır ayakta duruyor

İSTANBUL (İHA) – – Bizans‘ın en kıymetli savunmalarından olan bu kale 9 asırdır ayakta duruyor

Denizden 35 metre yükseklikte İstanbul‘a giden yolu koruyordu

KOCAELİ – Bizans periyodunda, 1200’lü yıllarda inşa edildiği düşünülen ve İstanbul’a denizden gidiş yolunu koruyan en kıymetli kalelerden birisi olan Eskihisar Kalesi, 9 asırdır ayakta duruyor.

1200’lü yıllarda inşa edildiği düşünülen ve Bizans’ın en kıymetli savunma çizgilerinden birisi olarak tarihe geçen Eskihisar Kalesi, 9 asırdır yıkılmadan ayakta duruyor. Periyodun en değerli ticaret yollarının geçtiği Kocaeli’nin Gebze ilçesinde bulunan kale, asırlarca başşehir İstanbul’a giden deniz yollarını koruyan en değerli kalelerden birisi olarak gösteriliyor. O devirde inşa edilen savunma kalelerinden farklı olarak iç kısmında bir kale daha bulunan Eskihisar Kalesi, denizden 35 metre yükseklikte yer alıyor. Şu anda Körfez’in hoşluklarını vatandaşlara gösterebilmek için içerisinde çeşitli kültürel aktiviteler gerçekleştirilen kale, Yeşilçam‘ın unutulmaz sinemalarında de yer aldı.

“1241 yılında Dakibiza Kalesi’nin burada var olduğunu biliyoruz”

Kalenin ismini aldığı Eskihisar Mahallesindeki birinci yerleşimler hakkında bilgi veren Tarihçi-Yazar Recep Kankal, “Kaynaklarda Çoban Mustafa Paşa’nın Yasal periyodunda Gebze’nin merkezindeki camiyi yaptırırken, Mısır’dan getirdiği taşları 7 ustaya aldırdığı, bu 7 ustanın da Eskihisar köyünde kalarak burada 7 haneyi kurduğu ve bu formda de köyün 1520’lerde oluştuğu söyleniyor. Bunun öncesinde ise Bizans devrine kadar giden bir süreci var. Kalenin birinci 1241 yılında kayda geçtiğini görüyoruz. Bizans periyodunda Latinler Çorlu tarafını muhasara ediyor ve Çorlu muhasarasında İznik de bulunan imparator 3. İoannis, İstanbul üzerine bir muhasara teşebbüsü de yapıyor. Çorlu’ya ulaşamayacağını bildiği için İstanbul’a bir taarruz akını başlatıyor. Taarruz sırasında Kocaeli yarımadasına geliyor. Buradaki kaleleri zapt ediyor ve bundan sonra tarihi kaynaklarda 1241 yılında başlayan Eskihisar Kalesi olarak geçmese de Dakibiza Kalesi’nin burada var olduğunu biliyoruz. Bundan evvel de kalenin 1241 yılının öncesinde yapıldığını biliyoruz lakin net olarak yapılış tarihini bilemiyoruz. Lakin 12. ve 13. yüzyıllar ortasında bu türlü bir kalenin burada inşa edildiğini biliyoruz” dedi.

“İstanbul’a gelişte bilhassa güvenliği sağlayan çok değerli bir nokta”

Yalova’nın Altınova ilçesine kadar geçen alandaki en kestirme yolun Diliskelesi olduğunu aktaran Kankal, “Yani çabucak Eskihisar Kalesi’nin sol tarafında kalan alan, bugünkü Dilovası, Osmangazi Köprüsü’nün ayaklarının olduğu kısım ve karşısında bulunan Altınova, bu iki alanın tarihten bu yana değerli özelliği var. Burası ticaret yolu ve hac kervanlarının da geçtiği bir yer. Askeri manada da korunaklı bir bölge olması gerekiyor. Anadolu’daki ve Bizans topraklarındaki başka savunma kalelerinden farklı olarak içerisinde bir iç kale olduğunu görüyoruz. Bizans devrinde yapılan savunma kaleleri ekseriyetle zirve noktalarda. Eskihisar Kalesi de tekrar birebir biçimde Körfez’e nazır Altınova’yı gözetleyen ve Hersek civarındaki gelebilecek rastgele muhtemel bir askeri saldırıyı engelleyecek halde zirve noktada ki denizden 35 metre yükseklikte. Kalenin 11 tane kulesi var ve ana kapıyla birlikte 5 tane kapısı var” diye konuştu.

“Kalenin iç kale kısmındaki yer altında bir su sarnıcı bulunuyor”

Kalenin 1969 yılında tescillendiğini anlatan Kankal, “O zamanki Müzeler Müdürlüğü Ulusal Eğitim Bakanlığı’na bağlı olarak burada bir tescil yapıyor ve bu tarihten sonra 1989 yılına gelene kadar bir onarım süreci devam ediyor. 2000’li yılların başında Kocaeli Müze Müdürlüğü tarafından bir onarım yapılıyor ve burada değerli bir kalıntı bulunuyor. Kalenin iç kale kısmındaki yer altında bir su sarnıcı bulunuyor. 8 sütunlu olan bu sarnıcın sağlam bir halde geldiği ortaya çıkıyor ve sarnıcın yani su deposunun bu türlü bir kaleyi besleyen tahminen de buradaki ahaliyi, köyü besleyen bir su deposunun da olduğu ortaya çıkarılmış oluyor. 2001 yılından sonra ise kalenin iç kısmındaki tiyatro kısımları tamir ettiriliyor ve mevcut Gebze Belediyesi tarafından buralar halka açılıyor. Kalenin içerisinde birinci başta Eskihisar şiir akşamları manasında gece düzenleniyor ve 5-6 sene boyunca bu aktiflik Türkiye çapında ses getiren kültürel aktivite olarak halkın da gelip görmesi, ziyaret etmesi, Körfez’in o hoş kıyısında bu formda şiir dinlemesi için de bir imkan sağlanıyor” halinde konuştu.

“Önemli özelliklerinin yok olmadan günümüze kadar geldiğini görüyoruz”

Kalenin giriş kapısı üzerinde gamalı haç ve balıksırtı motiflerinin bulunduğunu lisana getiren Kankal, “Bunun bilhassa taştan değil tuğlayla yapıldığını görüyoruz ve hala daha 9 asra yakındır ayakta duran bu kalenin çok kıymetli özelliklerinin yok olmadan günümüze kadar geldiğini, bu manada Anadolu’daki savunma kaleleri ortasında da farklı bir özellik olarak dikkat cazip bir istikametinin de olduğunu söylememiz mümkündür” tabirlerini kullandı.

“Yeşilçam ekranlarında Eskihisar kalesini görmüş oluyoruz”

Tarihi boyutunun yanı sıra kalenin sinemada da kullanıldığını vurgulayan Kankal, “Eskihisar’da Türk sinemasında Yeşilçam sahnelerine yansıyan 3 sinemasında çekildiğini görüyoruz. Tescilden birkaç sene evvel yapılıyor. 1966 yılında Kartal Tibet’in başrolde oynadığı Ölmeyen Aşk sineması de burada, kalenin yamacında çekiliyor. O zamanki siyah beyaz ekrana baktığımız vakit kalenin bugünkünden 20 metre daha içeride olduğunu, kale duvarının denize sıfır olduğunu o sahnelerde görüyoruz. 1950’li yıllarda Leylaklar Altında sinemasında kısa bir halde burada kalenin varlığını görüyoruz. Lakin en renkli manzarayı de daha yakın vakitte Adile Naşit’in vefatından 1 yıl evvel 1986’da çekilen İki Milyarlık Bilet sinemasında de daha net bir formda kaleyi görüyoruz, köyü görüyoruz. Kalenin civarında geçtiği için o periyoda ilişkin de bir sinema sahnesi olarak Yeşilçam ekranlarında Eskihisar kalesini görmüş oluyoruz” tabirlerine yer verdi.

Asgari Ücret Tespit Komisyonu toplantısı sonrası sizce #AsgariÜcret ne kadar olmalı?#AsgariÜcretTespitKomisyonu

— Haberler (@Haberler) November 30, 2021

İhlas Haber Ajansı / Mustafa Uslu – Son Dakika Haberleri