Demiryolunda varılan yer değil, yolun kendisi tatil

Oğlum küçükken otomobiller kadar oyuncak trenlerle de oynamayı severdi. İstanbul’da metroya binip bir istasyondan başkasına gidip geri döndüğümüzü ya da İstiklâl Caddesi’nde ve Moda’da tıpkı gün içinde birkaç sefer tramvaya bindiğimizi gülerek hatırlıyorum artık. Brüksel seyahatimizde Brüj’e otobüsle gitmek yerine trene binmeyi tercih ettim. Birlikte yapacağımız birinci tren seyahatinin fotoğraf ve anı albümümüzde yerini almasını istiyordum. Bu seyahat bana iki çocuğun tren seyahati macerasını anlattığım ‘Pelin ve Çınar’ın Seyahat Rehberi-İlk Tren Yolculuğu’ kitabımı (abm Yayınları) yazmam için ilham bile oldu.

Sabah erkenden hazırlanıp kentin en kalabalık istasyonu olan Brüksel Kuzey İstasyonu’ndan bilet aldık. Misyonlu pusetimizi gördüğü için kapıya yakın bir koltuk seçmemize yardımcı oldu. Böylelikle puseti katlayarak bavulların konduğu raflara yerleştirebilecektik. Trene binmeden bir gece evvel uyku saatinde birlikte gar, istasyon, tren çeşitlerini araştırıp, seyahatimiz ve göreceklerimiz hakkında ayrıntılı bilgi vermiştim. İstasyonda tren saatini beklerken heyecanla etrafında olup bitenleri izliyordu oğlum. Tren saatlerinin, peron ve destinasyonlarının gösterildiği ışıklı büyük panoları, ellerinde bavulları ve çantalarıyla trene yetişmek için koşturan yolcuları, bir köşede kahvesini içip gazetesini okuyanları ve birkaç dakikada bir düdüklerini öttüren istasyon görevlilerini izlerken adeta büyülenmişti. İstasyondan trende okumak için bol çıkartmalı bir çocuk mecmuası ve atıştırmalık aldık. Seyahat sırasında dörtlü ve ortasında masa bulunan koltuklara oturduk.

Kitaplarda gördüğü için heyecanla kondüktörün biletimi onaylamasını bekleyen oğlumu keyifli etmek için kondüktörü bulup biletimi onaylattım. Oğlum o bileti artık kitap ayracı olarak kullanıyor.

Sonra farklı kentlerde de trenle seyahat etmeye devam ettik. Londra’dan Oxford’a, İstanbul’dan Eskişehir’e pek çok tren seyahati yaptık. Artık hayalimiz trenle Kars’a gitmek.

Tren seyahatleri çocuklar için hem çok eğlenceli hem de hayli öğretici. Keyifli bir tren seyahati için işinize yarayacağını düşündüğüm 10 teklifim var! Binmeden tuvalete gidin.

Binmeden tuvalete gidin

Bebekle seyahat ediyorsanız bebeğinizin altını değiştirip trene o denli binin. Bilhassa uzun seyahatlerde trenlerdeki tuvaletler her vakit çok pak kalmayabiliyor. Trende tuvalete gitmeniz gerekirse diye yanınızda ıslak mendil ve bebekler için de tek kullanımlık alt açma örtüsü almayı unutmayın. Yataklı trende kompartımanda kalacaksanız seyahat tipi lazımlıklar işinize yarayacaktır.

Koltuğunuzu evvelden seçin

Şayet ailecek tren seyahati yapacaksanız bilet alırken önlü gerili oturmak yerine ortasında masa bulunan dörtlü koltuklardan seçin ya da yalnızca ailenizle baş başa seyahat edebileceğiniz bir kompartman alın. Her iki durumda da masa hem rahat yemek yemenizi hem de çocukların aktiflik yapmasını ve oyun oynamasını kolaylaştırıyor.

Sırt çantasıyla yola çıkın

Kentler ortası bir seyahat yapıyor ve trene bavulunuzla biniyorsanız gereksinim duyacağınız eşyaları başka bir sırt çantasına koyup yanınıza alın. Bavulların konduğu geniş alanla koltuğunuz ortasında uzaklık olabilir ve bu halde vakit kaybetmeden gereksiniminizi giderirsiniz. Bu çantaya çocuğunuz için yedek kıyafet ve sevdiği birkaç oyuncağı eklemeyi unutmayın.

Trende piknik yapın

Trenlerde yiyecek ve içecek satılsa da şayet paketli besinleri tercih etmiyorsanız seyahat öncesi sağlıklı atıştırmalık hazırlayın. Ceviz, badem ve fındık, konut imali tarçınlı kek ve mahlepli tuzlu kurabiye çantamızın vazgeçilmezleri. Tren seyahatimiz uzun sürecekse termosta bardakla içilebilecek çorba ve soğuk da yenebilecek sebzeli mücver de listemize ekleniyor. Eski bir mutfak bezini örtü yapıyorum, herkesin önüne de renkli peçeteler koyuyorum. Böylelikle keyifli bir piknik ortamı yaratıyorum. Kendiniz için de çay yahut kahveyi termosunuza koymayı unutmayın. Çocuklar huysuzlandığında sıcak çikolata sürprizimi yapıyorum. Termosta taşıdığım sıcak süte birkaç modül çikolata atıyorum o kadar.

Aktiflik saati planlayın

Sırt çantanızda fotoğraf yapmak için defter ve boya kalemleri de olsun. Yolda birlikte yapabilirsiniz. Aktiflik kitapları da güzel vakit geçirmenizi sağlar. Oğlum çıkartmalı kitaplarla uzun müddet oyalanmıştı. Küçük kesimli oyuncakları, kaybolduğunda ağlama krizine sebep olabilir diye tercih etmemiştik. Fakat birkaç oyuncak otomobil, mıknatıslı modüller ya da harika kahramanlar çantamızdaydı.

Ailece vakit geçirin

Başta UNO ve eşleştirme kartları olmak üzere kart oyunları tren seyahatlerimizin vazgeçilmezi. Söz oyunlarını da zevkle oynuyoruz. Cep telefonu uygulamalarından faydalanarak yasaklı sözleri kullanmadan seçtiğimiz kelimeyi anlatma, bir kelimeyi çizerek anlatma üzere oyunları oynarken eğleniyoruz. Birebir harfle başlayan cümle yazma oyunuysa (Denizin derinliklerindeki dev denizanası dalgın dalgın düşünüyordu) hem söz dağarcığını geliştiriyor hem de yazma pratiği sağlıyor. Seyahat öncesi yolda göreceğimiz şeylerin bir listesini yapıp seyahat bingosu da oynuyoruz. Bu biçimde etrafa bakmış, geçtiğimiz hoş yerleri fark etmiş oluyorlar. Tablet götürecekseniz internetin çekmemesi ihtimaline karşı izleyeceğiniz sinemaları evvelce indirin ve kulaklıkla taşınabilir şarjınızı dolu olarak çantanıza koyun.

Trenle ilgili kitaplar okuyun

Birinci kez trene binecekseniz bu seyahati anlatan kitaplar okuyabilirsiniz. Çocuklar lokomotif, kondüktör, makinist üzere sözleri öğrenirken yaşayacakları tecrübe hakkında da bilgi sahibi olabilirler. Daha büyük yaşlarsa trenle ilgili macera kitaplarını severek okuyacaktır. Benim yazdığım ‘Pelin ve Çınar’ın Seyahat Rehberi–İlk Tren Yolculuğu’ dışında ‘Ayşegül Trene Biniyor’ (YKY, 4-8 yaş), ‘Hareketli Tren’ (İş Bankası Kültür Yayınları, 2-4 yaş), ‘Demiryolu Çocukları’ (Kırmızı Kedi Çocuk, 9-12 yaş) kitaplarını öneririm.

Uyku saati için hazırlıklar değerli

Çocuğunuz trende öğlen uykusu uyuyacaksa yanınıza ince bir müslin ya da battaniye alın. Bunu hem katlayıp yastık yapmak hem de üstünü örtmek için kullanabilirsiniz. Uyku oyuncağı varsa onu da almayı unutmayın. Yataklı bir vagonda seyahat ediyorsanız gece üşüme muhtemelliğine karşı kalın bir polarla sıcak tutan çoraplar çantanızda olsun. Oğlumun küçük yastığı da daima çantamızda oluyor. Yataklı trende seyahat edecekseniz çocuğunuza uyku vakti kitap okumak için yanınıza okuma ışığı almalısınız.

Yeni şeyler öğrenmek için fırsat yaratın

Uzun süren tren seyahatleri yeni şeyler öğrenmek, denemek için de hoş bir fırsat olabilir. Bir seyahatimizde yanıma sihirbazlık kutusu aldım ve küçük kırmızı topları ‘abra kadabra’ diyerek yok etmeye çalıştık. Bir öteki seyahatteyse kare biçiminde desenli origami kağıtları aldım ve daima birlikte görüntü izleyerek kâğıttan kurbağa yapmayı denedik. Bir sonraki seyahat için planım minik çubuklarla yapılan zekâ sorularını çözmeyi denemek. Herkesin ilgisini çeken hususlarda soru listesi hazırlayıp bilgi yarışı da yapıyoruz. Dünyanın hareketleri, geri dönüşüm ya da hususun biçimleri hakkında hazırladığım sorularla çaktırmadan okulda öğrenilenleri de tekrar etmiş oluyoruz.

Yol haritanız olsun

Şayet uzun bir tren seyahati yapacaksanız bir yol haritası kullanın, hangi kentleri geçtiğinizi, hangi duraklarda durduğunuzu birlikte takip edip işaretleyin. Gördüğünüz yerlerle ilgili değişik bilgileri paylaşabilir, bunları haritaya not edip sonrasında anı defterinde saklayabilirsiniz.