Kendini yenileyen kent: Safranbolu
17 Aralık 1994 yılında Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) tarafından Dünya Miras Listesi’ne alınan Karabük’ün Safranbolu ilçesi, ortadan geçen 25 yılda kendini yenileyerek her yıl bir milyondan fazla turist ağırlamaya başladı.

“Korumanın başkenti”, “Osmanlı’nın parmak izi”, “En uygun korunan 20 kent” ve “Açık hava müzesi” üzere unvanları sahibi olan Safranbolu’da, Türk kent kültürünün en kıymetli yapı taşları olan ve vakitle terk edilen tarihi konakların geri kazandırılması için çalışmalar başlatıldı.
Belgesel sinemanın ustası olarak gösterilen merhum Suha Arın’ın Altın Portakal Ödüllü “Safranbolu’da Zaman” belgeseliyle 1974’te gündeme gelen tarihi ilçe, 1975’te Kültür ve Turizm Bakanlığı ile 1976’da Safranbolu’da lokal idarelerin almış olduğu “koruma kararları”yla UNESCO Dünya Miras Listesi’ne girmesinin birinci adımları atıldı.
1975’ten itibaren başlayan müdafaa şuuruyla 1994’te UNESCO Dünya Miras Listesi’ne giren tarihi ilçede, onarım çalışmalarına sürat verildi. Başlatılan çalışmalarla kendini yenileyen Safranbolu’da, 1400 tarihi yapıdan 700’ü restore edilerek turizme kazandırıldı. 18., 19. ve 20. yüzyıl başlarında yapılan kültürel zenginliklerini muhafazadaki başarısıyla isminden kelam ettiren Safranbolu, Türkiye’de, kent ölçeğinde Dünya Mirası Listesi’ndeki tek yer olma özelliğini taşıyor.
25. yıl kutlanılacak
Safranbolu Belediye Lideri Elif Köse, İhlas Haber Ajansı muhabirine yaptığı açıklamada, Safranbolu’nun 1994’de UNESCO Dünya Miras Listesi’ne alınmış, kent ölçeğinde korunan çok pahalı bir ilçe olduğunu söyledi.
Kendisinin başkanlığının 25. yılına denk gelmesi hasebiyle çok şanslı olduklarını söz eden Köse, “Sene başından beri valilikle birlikte bir kadro etkinlikler yapılıyor. Lakin 17 Aralık gün olarak da 25. yılımızı doldurduğumuz gün. Bizde ’17 Aralık’ta Türkiye’de Dünya Miras Listesi’ne girmiş öbür kentlerle birlikte program hazırlayalım’ dedik. 25. yıla özel PTT ile birlikte pul bastırdık, o pulu konuklarımıza de armağan edeceğiz. 17 Aralık’ta düzenleyeceğimiz programımızda çok özel konuklarımız var. Muhafaza hikayeleri anlatılacak, Selçuk Belediye Lideri Filiz Ceritoğlu Sengel Hanım konuğumuz olacak, Türk Dünyası Belediyeler Birliği Genel Sekreteri Fahri Solak, kültürel miras ve korumacılık Safranbolu’da örneği ile ilgili panel düzenliyoruz. ‘Marka Kentlerin Kimlikleri’ başlıklı söyleşide Dr. Enis Kâfi ve Fatma Fatmanur Erdoğan konuğumuz olacak. Yaşayan tarihimiz Aytekin Kuş’tan da sunumumuz var. Programın sonunda da Hoş Sanatlar Lisemizin bir konseri olacak. Hoş bir aktiflik olacağını düşünüyorum” dedi.
Safranbolu’nun UNESCO Dünya Miras Listesi’ne girmesinde periyodun Kültür Bakanı Ahmet Taner Kışlalı, Safranbolu eski Belediye Lideri Kızıltan Ulukavak ve Mustafa Eren, Türk belgesel sinemasının ustası olarak gösterilen Suha Arın ile mimar Yavuz İnce’nin büyük emekleri olduğunu aktaran Köse, şunları kaydetti: “Ahmet Taner Kışlalı’nın bu kentte isminin kesinlikle bir yerde olması gerektiğini düşünüyoruz. Dünya Miras Listesi’ne girmek çok kolay değil. UNESCO’nun birçok kriteri var. Bu kent o kriterleri sağlıyor lakin sağlanması için de öncülük eden kıymetli isimler var. Eski Belediye Lideri Mustafa Eren vaktinde listeye dahil edilmiştik, onun öncesinde müdafaayla ilgili süreç… Bu süreçlerle ilgili hoş bir program hazırladık.”
“Turizmine çok büyük katkı sağlıyor”
Safranbolu’nun Dünya Miras Listesi’nde olmasından ötürü çok tanındığını vurgulayan Köse, “Korunan bir kent olunca ve UNESCO Dünya Miras Listesi’nde olduğunuzda elbette gözler sizin üzerinize ister istemez çekiliyor. Daha özel bir kent olduğunuz için görülmeye paha, buranın kültürünü beşerler tanımak istiyorlar. Burası için çok büyük bir talih. UNESCO Dünya Miras Listesi’nde olmayıp, bu talihi elde edememiş birçok yer de var Türkiye ve dünyada. Kardeş kentimiz olan Ohri’ye bir seyahat gerçekleştirdik, onlarda UNESCO Dünya Miras Listesi’ndeler. Çok emsal, yalnızca su farkı var ortamızda. Korunan konut sayısı manasında biz hepsinden çok daha öndeyiz. Buda buranın turizmine çok büyük katkı sağlıyor. Dünya, birçok yeri bilmezken Safranbolu’yu isim olarak biliyorlar. Burası için büyük bir şans” değerlendirmesinde bulundu.