Paris’te sonbahar… 5 adımda kentin tadını çıkarın

1- MUTLAKA BİR STANT GÖRÜN

Avrupa’nın geri kalanında olduğu üzere Paris’te de kültür-sanat dönemi eylülde canlanmaya başlıyor ve ekim ayında tepe yaparak önünüze sayısız parlak alternatif sunuyor. Orsay Müzesi, 24 Eylül’de ünlü izlenimci ressam ve heykeltıraş Dega’nın yapıtlarını görebileceğiniz ‘Degas a l’Opera (Degas Operada) standını açacak. Fotoğraflar, 19. yy. Paris Operası’nın bütünlüklü bir portresini çiziyor. Müzenin giriş fiyatı 12,40 Euro.

Pompidou Sanat Merkezi’nde 20. yy.’ın değerli sanatkarlarından Francis Bacon var. Sanatkara ilişkin son kıymetli stant 1996’da yeniden Pompidou’da düzenlenmişti. Birinci devrinden son işlerine bir retrospektif özelliği taşıyan stant 20 Ocak’a kadar sürecek. Giriş fiyatı 11 Euro.

Uluslararası Çağdaş Sanat Fuarı (FIAC) 17–20 Ekim’de. Dünyanın dört bir yanından 1500 civarında sanatkarın işleri bir ortaya gelecek. Ana yer, cam kubbesiyle ünlü Grand Palais (Büyük Saray). Fakat Petit Palais (Küçük Saray), Eugène Delacroix müzesi, Tuileries bahçeleri, Vendôme ve Concorde meydanlarına da yayılacak.

Sabaha kadar sanat

Paris’te her ekim ayının birinci cumartesisi, 15 yıldır Nuit Blanche ismiyle bir sanat şenliği olarak kutlanıyor. Bu yıl 5 Ekim Nuit Blanche, yani Beyaz Gece. Kentteki müze ve galerilerin büyük kısmı gece de açık ve fiyatsız. Kamusal alanlarda şovlara, konserlere denk geleceksiniz. Akşam 7’de başlayan etkinlikler sabah 7’ye kadar sürecek ve toplu taşıma da fiyatsız.

Son olarak sanat ile tabiat ve eğlenceyi birleştiren bir seçenek: Louis Vuitton Vakfı+Jardin Acclimatation gezisi. Bu programa bir tam gün ayırmanız gerek. Louis Vuitton Vakfı’nın mimar Frank Gehry tarafından tasarlanan harika binasının beş yıl evvelki açılışı, Paris’te de yeni bir sayfa açmıştı. Stant ve konserlere mesken sahipliği yapan yerin kendisi bir sanat yapıtı ve aktiflik olmasa bile başlı başına ziyareti hak ediyor. Çocuk parkları, atlıkarıncalar, su oyunları barındıran Jardin d’Acclimatation’un içinde. Bilhassa çocuklu aileler parkta kusursuz bir gün geçirebilir.

Frank Gehry’nin tasarımı, yeşil bir denizde tüm yelkenlerini fora etmiş süzülen bir gemi üzere… Cam asansöre binip ağaçların ortasından yükselirken Paris’in zirvesine çıktığınızı hissediyorsunuz. 3. ve 4. katlardaki teraslar farklı açılardan kent görünümü sunuyor: Bir yanda La Defense’ın gökdelenleri, öteki yanda Eyfel Kulesi… Aşağıda yapay gölleriyle harika bir park… 2 Ekim’de vefatının 20. yılında Fransız mimar ve dizayncı Charlotte Perriand standı açılacak. Giriş fiyatı 4 Euro.

2- MONTMARTRE BAĞBOZUMU ŞENLİKLERİNE KATILIN

2 milyon nüfuslu bir metropol olmasına karşın Paris’te ayakta kalmayı başarmış bir üzüm bağı var. Sacre-Coeur kilisesinin taçlandırdığı Montmartre doruğunda bulunan bağda her ekim bağbozumu şenlikleri düzenleniyor. Fête des Vendanges, bu yıl 9-13 Ekim ortasında yapılacak. Sokak ressamlarıyla, kahveleriyle ünlü mahallede beş gün boyunca lezzetli yemekler yenecek, şaraplar içilecek, havaifişek şovları yapılıp sokaklarda dans edilecek. Şenlik 1934’ten bu yana düzenleniyor, 500 bine yakın ziyaretçisi oluyor.

3- MEZARLIKLARI GEZİN

Kulağa ürkütücü yahut kasvetli gelebilir lakin Paris’in mezarlıkları hem sanat yapıtı üzere taşları hem de o taşların altında yatan isimleriyle ünlü. Sonbahar renklerinin ortama ekstra melankolik bir hava verdiğini elbette kabul etmek lazım. Taş işçiliğinin en yeterli örnekleri olan heykelleri, mezar taşlarını, aile mezarlarının çatılarını sarı yapraklar süslüyor. İçlerinde en ünlüsü Père-Lachaise. Oscar Wilde, Jim Morrison, Edith Piaf, Balzac, Ahmet Kaya, Frederic Chopin burada yatan isimlerden birkaçı. Hepsini ziyaret etmek bir gününüzü alabilir. Kaybolmamak için girişte dağıtılan haritalardan kesinlikle yanınıza alın.

Acclimatation bahçesinden aslında bahsettik ancak Paris parklarıyla ünlü bir kent. Her yeri kuşatan kestane ağaçları şimdiden sararmaya başladı. Gün ortasında hava hâlâ içinizi ısıtıyor, sabah ve akşam saatlerinin zihin açıcı serinliği güç veriyor. Bir kitap alıp banklara oturmak, yere düşmüş yaprakların üzerinde yürümek, çimlerde öğlen yemeği atıştırmak vaktin akışını yavaşlattığınızı hissettirecek. Jardin des Tuileries, Places des Vosges, Luxembourg Gardens akla birinci gelen adresler.

Bir kadınlık kutlaması

Bu teklif bayanlara özel ve ne yazık ki artık seneyi beklemek gerekiyor. Zira her yıl dünyanın dört bir yanından 30 bine yakın bayanın katıldığı La Parisienne Koşusu evvelki pazar yapıldı. Bu yıl 27 bin bayan, kentin kalbindeki yedi kilometrelik parkuru koşarken Paris de bir şenlik alanına döndü. Cuma gününden itibaren Eyfel Kulesi’nin yanı başındaki alana bir köy kuruldu, bayanlar burada spor, meditasyon, yoga yaptı, konserlerde müzik söyledi, dans etti ve birbirleriyle tanıştı. Pazar sabahı 09.30’da da yarış start aldı. Aylar uzunluğu bu güne hazırlanan bayanlardan birçoklarının maksadı düzgün vakit geçirmek ve bitiş çizgisini görmekti. Aslında büyük kısmı profesyonel atlet değil, beyaz yakalı şirket çalışanı.

Bir gün La Parisienne’e katılırsanız sakın giderken kulaklığınızı yanınıza almayın. Yarış sabahı, parkurun geçtiği her köşe başı küçük bir konser alanına dönüşüyor. Her 250 metrede bir canlı müzik yapan kümeler var. Geçen pazar günü yarışçıları motive eden müzisyen sayısı bin, küme sayısı 30’du. Kimi gospel, kimi rock, kimi salsa çalıyor. Ortalarında bandolar, oda orkestraları, kilise koroları, Afrika davul kümeleri, DJ’ler var. Ortak noktaları, ter döken atletlerin bitiş noktasına varmasına yardım etmek. Motive edici müzik ve kelamlara kayıtsız kalmak mümkün değil. Yorgunluktan düşecek olsanız, bu müziklerle kalkar devam edersiniz. Bilhassa Afrika davullarının ritmi ile gospel korosunun coşkusu süperdi. Seyircilerin hissesine düşense uygun müzikle dans etmek ve koşanları desteklemek. Bayanlar koşarken aileleri, eşleri, sevgilileri de kaldırımdan tezahüratta bulunuyordu.

1997’den bu yana düzenlenen yarışın bu yılki teması ‘Vahşi Batı’ydı. Lakin pazar sabahı toplanma alanına gelen bayanların birçoklarının kovboy değil Pocahontas kılığında olduğunu görmek hoştu. Evvel engelliler ve onlara yardım edenler başladı, akabinde az sayıdaki profesyonel atletler… Sonrası binlerce bayanın sonuçtan fazla süreç için ter döktüğü bir birliktelik… Bir bedensel engellinin koşması, beş kişilik proje. Özel tasarlanmış yarış iskemlesini dört bayan itiyor. Bu dayanışmaya şahit olmak bile orada bulunmak için kâfi sebep. La Parisienne, Avrupa’nın en büyük bayan koşusu kabul ediliyor. Bize kalırsa, en fotojenik koşusu da denebilir. Zira Pont de Iéna’dan başlayan parkur sırasıyla Champs de Mars, Seine Irmağı, Eyfel Kulesi, Champs-Elysées Caddesi, Concorde Meydanı’ndan geçiyor. Bu yıl koşmak değil yürümek isteyenlere de iştirak hakkı verildi ancak onlar 11.30’da start aldılar.

Koşuya Türkiye’den iştirak da vardı. Fransız sigorta şirketi Groupama’nın farklı ünitelerinden ve konumlarından gelen sekiz bayan, marttan bu yana süren egzersizlerin akabinde yarıştaydı. Hiçbiri profesyonel atlet değildi, kaç yaşında yahut kaç kilo olduklarının kıymeti yoktu.

Ekipten en güzel dereceyi Derya Parlak 27 bin bayan ortasında 638. sırada tamamlayarak yaptı. Yarışa bireyler ve şirketler katılabiliyor. Seneye bahtınızı denemek isterseniz, bireyler için kayıt fiyatı 40 Euro. Elde edilen gelir, göğüs kanseriyle ilgili araştırmalara ayrılıyor. Şirketler tıpkı maksatla ayrıyeten yüklü bağışlarda bulunuyor.